MUZEUM BITWY POD GRUNWALDEM W STĘBARKU
Muzeum Bitwy pod Grunwaldem – historia 1410 roku opowiedziana przestrzenią i dramaturgią natarcia, wciągająca widza w sam środek wydarzeń
Wystawa stała Muzeum Bitwy pod Grunwaldem opowiada historię jednego z najważniejszych starć średniowiecznej Europy — bitwy z 1410 roku. Ekspozycja prowadzi zwiedzającego od genezy konfliktu po jego znaczenie we współczesnej kulturze pamięci. Narracja została podzielona na dziesięć bloków tematycznych, prowadzących widza chronologicznie przez kolejne etapy wydarzeń.
Zwiedzający poznają strony zaangażowane w konflikt i tło polityczne epoki, by następnie wkroczyć w samą dramaturgię starcia — moment, który zdefiniował losy regionu. Trasa została zaprojektowana tak, aby odbiorca stopniowo zanurzał się w rozwijającej się narracji wydarzeń.
Architektura ekspozycji podporządkowana jest rytmowi opowieści. Obłe ściany scenograficzne i układ przestrzeni prowadzą widza przez kolejne rozdziały historii. Kulminacją trasy zwiedzania jest scena bitwy — moment natarcia w szyku kolumnowo-klinowym dwóch walczących armii, przedstawiony w dramatycznej pauzie, który stanowi główny punkt wystawy.
Wystawa łączy przekaz historyczny z dramaturgią przestrzeni, tworząc angażujące doświadczenie dla zwiedzających. Ekspozycja została zaprojektowana z myślą o zróżnicowanych grupach odbiorców — od dzieci i młodzieży, przez turystów indywidualnych, po seniorów i osoby z niepełnosprawnościami.
ZAKRES PROJEKTU:
- propozycje rozwiązań plastyczno-przestrzennych wystawy,
- rzut układu funkcjonalno-użytkowego z podziałem na strefy tematyczne,
- rzut z kierunkami i przebiegiem tras zwiedzania,
- rysunki techniczne ekspozycji – rzuty i przekroje,
- rysunki techniczne stanowisk i scenografii wystawy,
- wizualizacje wszystkich stref tematycznych,
- opracowanie scenariusza wystawy,
- konsultacje z inwestorem,
- kosztorys inwestorski
DANE PROJEKTU:
- Lokalizacja: Stębark, Polska
- Rok: 2020
- Powierzchnia ekspozycji: ok. 1440 m²
- Etap realizacji: wystawa zrealizowana i udostępniona zwiedzającym
- Inwestor/instytucja zamawiająca: Muzeum Bitwy pod Grunwaldem
- Autor projektu i scenariusza: dr hab. Katarzyna Anna Jagiełło
PROJEKT KONCEPCYJNY ORAZ SCENARIUSZ WYSTAWY STAŁEJ MUZEUM BITWY POD GRUNWALDEM
Autor projektu i scenariusza: dr hab. Katarzyna Anna Jagiełło
Rok powstania projektu: 06.2020 -11.2020
Inwestor: Muzeum Bitwy pod Grunwaldem w Stębarku
Opracowanie zrealizowane na zlecenie Muzeum Bitwy pod Grunwaldem w Stębarku
Etap realizacji: Dokumentacja projektowa przekazana zamawiającemu
Powierzchnia: ok. 1440 mkw
Projekt wystawy stałej Muzeum Bitwy pod Grunwaldem został opracowany na podstawie wytycznych i materiałów dostarczonych przez zamawiającego, tj.: koncepcja wystawy stałej, uwzględniająca podstawowe założenia merytoryczne oraz bloki tematyczne, spis eksponatów, rzut wystawy.
Projekt obejmuje opracowanie trzech przestrzeni muzeum, przeznaczonych dla zwiedzających: hol ekspozycyjny, główna sala ekspozycyjna oraz sala edukacyjna.
Ekspozycja przedstawia wydarzenia jakie miały miejsce przed, w trakcie i po bitwie pod Grunwaldem. Wprowadza użytkownika w zagadnienia polityczne, gospodarcze i wojskowe. Wystawa przedstawia strony konfliktu, które brały udział w bitwie.
Wystawa obejmująca hol i salę ekspozycyjną, została podzielona na 10 bloków tematycznych oraz wstęp. Trasa zwiedzania została poprowadzona chronologicznie przez wszystkie działy tematyczne, a zaprojektowana struktura wnętrza wprowadzają użytkownika w kolejne wątki ekspozycji.
Wystawa jest adresowana do zorganizowanych grup zwiedzania (dzieci, młodzież szkolna i akademicka), a także do osób indywidualnych, mniejszych grup zwiedzających i rodzin. Wystawa jest również przystosowana dla osób niepełnosprawnych oraz seniorów.
Projekt zawiera: scenariusz wystawy, program funkcjonalno-użytkowy ekspozycji, podział wystawy na działy tematyczne, rozwiązania szlaków zwiedzania; koncepcję plastyczną rozwiązań przestrzeni wnętrz, scenografii i stanowisk edukacyjnych; wizualizacje wystawy oraz rysunki techniczne.
+
Trasa zwiedzania ekspozycji została poprowadzona chronologicznie przez wszystkie działy tematyczne wystawy. Zwiedzający w obrębie poszczególnych bloków, ma możliwość wyboru stanowisk i istotnych dla niego zagadnień. Zaprojektowana struktura wnętrza, składająca się z obłych ścian scenograficznych oraz elementów wystawienniczych, tworzy płynne przejścia i wydziela eliptyczne przestrzenie, które w sposób naturalny wprowadzają użytkownika w kolejne wątki wystawy.
Początek zwiedzania rozpoczyna się w holu wystawienniczym, od stanowiska „Oś czasu” będącego wprowadzeniem i zarazem podsumowaniem całej wystawy. Stanowisko zaznajamia użytkownika z przedziałem czasowym omawianym na ekspozycji. Wystawa znajdująca się w sali ekspozycyjnej została podzielona na dwie części, skomunikowane przejściem przebiegającym pomiędzy podestami, na których znajduje się założenie rzeźbiarskie przedstawiające nacierające na siebie wojska.
W pierwszej części ekspozycji zwiedzający zostaje wprowadzony w tematykę związaną z sytuacją polityczną i gospodarczą Polski, Litwy i Zakonu Krzyżackiego przed Wielką Wojną, relacjami pomiędzy trzema stronami, wypowiedzeniem wojny i organizacją przygotowań do niej. W drugiej części zwiedzający zapoznaje się z przebiegiem bitwy pod Grunwaldem, sytuacją po bitwie, jak również marszem na Malbork oraz z kończącym Wielką Wojnę dokumentem I pokoju toruńskiego.
Tę cześć wystawy zamyka dział poświęcony zabytkom archeologicznym pozyskanym na terenie Pól Grunwaldu. Ostatnim blokiem tematycznym jest kaplicą pobitewna, która stanowi podsumowanie zwiedzania sali ekspozycyjnej.
Ścieżkę kończy dział nr 10 o nazwie „Tradycja grunwaldzka”, który został zaaranżowany w holu ekspozycyjnym. Zagadnienia poruszane w tym bloku, prezentują wydarzenia mające na celu upamiętnienie zwycięstwa grunwaldzkiego i dotyczą okresu od ustanowienia przez Jagiełłę 15 listopada pierwszym świętem narodowym, aż do czasów współczesnych.